23.05.2022

To może na początku, zanim zajmiemy się systemami kominowymi Darco, powiemy kilka słów na temat podziału kominów.

Podstawowy podział kominów to podział na kominy wentylacyjne, spalinowe i dymowe.

Wentylacyjne – nawiewne czy wywiewne, przeznaczone są do dostarczenia świeżego powietrza potrzebnego w procesie spalania oraz usuwania zużytego czy wilgotnego powietrza z pomieszczeń budynku.

Spalinowe – mają za zadanie usuwanie produktów spalania z urządzeń grzewczych opalanych gazem czy olejem opałowym.

Dymowe – mają za zadanie usuwanie produktów spalania z urządzeń grzewczych na paliwa stałe (drewno, pelet, węgiel, koks czy miał).
Spaliny zawierają poza tlenkami gazowymi również pyły i sadzę oraz parę wodną.
Ze względu na konstrukcję kominy możemy podzielić na:

Kominy jednowarstwowe – to takie, których ściana komina jest jednorodna, np. kominy murowane z cegły, czy ze stali grubościennej itp.

Kominy wielowarstwowe – to takie, których ściana komina składa się z kilku warstw np. kominy z izolacją termiczną czy kominy powietrzno-spalinowe.
Inny podział kominów ze względu na miejsce montażu:

Kominy wewnętrzne – i wtedy przewody kominowe prowadzone są wewnątrz budynku jako samodzielne konstrukcje. To znaczy że nie są związane z budynkiem. Lub mogą być związane z ze ścianą nośną i prowadzone jako ściana kominowa.

Kominy zewnętrzne – jak sama nazwa wskazuje, prowadzone są na zewnątrz budynku. Mogą to być kominy konstrukcyjnie powiązany z budynkiem lub nie związany z budynkiem tzw. konstrukcje wolnostojące.
Ze względu na charakter pracy, kominy możemy podzielić na:

Kominy mokre – od niskotemperaturowych, gazowych kotłów CO, kotłów kondensacyjnych, gdzie temp. spalin zawarta jest w przedziale 80-160 °C.

Kominy suche – kominy od palenisk na paliwo stałe, gdzie temperatura spalin jest
Ze względu na zapotrzebowanie na ciąg, kominy możemy podzielić na:

Kominy pracujące w nadciśnieniu – ciśnienie wewnątrz komina jest wyższe od ciśnienia zewnętrznego (atmosferycznego). Są to kominy od palenisk z palnikami nadmuchowymi lub kominy gdzie wyrzut spalin wspomagany jest za pomocą wentylatorów.

Kominy pracujące w podciśnieniu – ciśnienie wewnątrz komina jest niższe od ciśnienia zewnętrznego (atmosferycznego). Są to kominy pracujące grawitacyjnie w wyniku działania ciągu kominowego.
Ze względu na zastosowane materiały kominy dzielimy na:

Kominy ceramiczne – zbudowane głównie z cegły lub odpowiednio wyprofilowanych kształtek ceramicznych i stosowane do odprowadzania spalin od kotłów na paliwo stałe takie jak węgiel i drewno. Temperatura spalin w takich kominach jest najczęściej wysoka przez cały okres palenia (~250°C).

Kominy i wkłady stalowe kwasoodporne – wykonywane są z blach stalowych chromoniklowych kwasoodpornych i stosowane do odprowadzenia spali mokrych z urządzeń opalanych gazem, olejem opałowym i peletem. Kominy takie są odporne na działanie wilgoci i kwasów powstałych w procesie spalania. Posiadają dużo mniejszą chropowatość powierzchni od tradycyjnych kominów murowanych. Temperatura spalin odprowadzanych w takich kominach najczęściej nie przekracza temp. 250°C .

Kominy i wkłady stalowe żaroodporne – wykonywane są z blach stalowych chromoniklowych żaroodpornych, przeznczonych do prac w wysokich temperaturach. Stosuje się je do odprowadzania spalin z urządzeń opalanych drewnem. Są odporne na wysokie temperatury, które mogą przekraczać 250°C, a w momencie zapalenia sadzy nawet dochodzić do 1000°C.

Kominy spalinowe i spalinowo – powietrzne – wykonywane są z blach stalowych chromoniklowych z dodatkową uszczelką na połączeniach nypel/kielich. Stosuje się je w kotłach z zamkniętą komorą spalania, z mechanicznym wyciągiem spalin z urządzeń opalnych gazem, olejem lub peletem. Temperatura spalin często nie przekracza 55°C.

Kominy spalinowe elastyczne – wykonywane są z taśm stalowych chromoniklowych. Stosuje się je do odprowadzania spalin od urządzeń opalnych gazem lub olejem opałowym. Rura elastyczna pozwala na montaż w krzywych kominach.

Przyłącz kominowe stalowe – wykonywane są z blach stalowych czarnych, przeznczonych do prac w wysokich temperaturach. Stosuje się je do odprowadzania spalin suchych z urządzeń opalanych drewnem. Są odporne na wysokie temperatury, które mogą przekroczyć 250°C, a w momencie zapalenia sadzy nawet dochodzić do 1000°C.

Przyłącz kominowe peletowe – wykonywane są z blach stalowych czarnych, z dodatkową uszczelką zapewniającą wymaganą szczelności i przeznczone są do prac w temperaturach poniżej 250°C. Stosuje się je do odprowadzania spalin suchych z urządzeń opalanych peletem.

Kominy izolowane – są to kominy wielowarstwowe, w których zastosowano dodatkową izolację z wełny mineralnej czy włókniny ceramicznej, po to aby ograniczyć nadmierne wychłodzenie komina lub ze względu na bezpieczeństwo i przepisy przeciwpożarowe.

Pozostaje jeszcze jeden podział kominów, na te które posiadają lub nie posiadają odporności na pożar sadzy. Dodatkowo zgodnie z polskimi przepisami i z paragrafem 266 Warunków Technicznych przewody spalinowe i dymowe powinny być wykonane z wyrobów niepalnych. Przewody kominowe produkowane z blach stalowych spełniają ten warunek.

Kominy znalazły się wśród tych wyrobów budowlanych, które podlegają szczególnemu nadzorowi rynku. Obowiązuje na nie głównie systemy oceny zgodności 2+. System ten, jest to taki w którym w procesie produkcyjnym częściowo bierze udział jednostka zewnętrzna nie związana z zakładem produkcyjnym np. INiG.

Kominy podlegają zarówno przepisom krajowym jak i europejskim. Co najważniejsze powinny posiadać odpowiednie właściwości użytkowe, które to powinny być utrzymane w całym okresie eksploatacji komina. Właściwości użytkowe deklaruje producent w Deklaracji Właściwości Użytkowych lub Krajowej Deklaracji Właściwości Użytkowej.

Producent może nadać znak CE na kominy, dla których obowiązują europejskie normy zharmonizowane. Są to takie normy, które znajdują się wykazie norm zharmonizowanych publikowanych w dzienniku urzędowym Unii Europejskiej, i zawierają odpowiednie załączniki ZA. Są to wspólne wymagania dla wyrobów produkowanych i wprowadzanych na rynku europejskim. Dla takich wyrobów wystawiamy Deklaracje Właściwości Użytkowych.

Jeśli norma nie jest normą zharmonizowana, a znajduje w zbiorze polskich norm, i oczywiście wyrób jest wyrobem budowlanym zgodnie z odpowiednim rozporządzeniem to można nadać znak B i wystawić Krajową Deklarację Właściwości Użytkowych. (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania i znakiem budowlanym).

Jeśli na dany wyrób budowlany nie ma odpowiednich norm, to są jeszcze inne możliwości wprowadzenia takie wyrobu do obrotu, poprzez Europejskie Aprobaty Techniczne lub Krajowe Oceny Techniczne. Oczywiście musi to być zrobione zgodnie z obowiązującymi przepisami zarówno krajowymi jak i europejskimi.

Jeśli wyroby kominowe został oznaczony znakiem CE lub B to znaczy, że zostały poddany bardzo rygorystycznemu systemowi oceny zgodności 2+. To również oznacza, że wyroby te maja duży wpływ na ogólne bezpieczeństwo budynków. Na wyrobach kominowych możemy spotkać się z ich oznakowaniem z normy i przepisów europejskich i krajowych. Co one oznaczają. Przykładowe oznaczenie takiego wyrobu kominowego to:

PN-EN 1856-1:2009 T450 N1 W Vm L50060 G100

Co ono oznacza:

PN-EN 1856-1:2009 – jest to numer normy i rok jej wydania na podstawie której wprowadziliśmy to oznaczenie wyrobu. PN-EN – jest normą europejską EN wprowadzoną do zbioru polski norm PN. Następnie T450 – jest to maksymalna temperatura pracy z jaką system kominowy może pracować w sposób ciągły czyli 450st.C. Dla kominów żaroodporny będzie to temperatura 600 st.C i T600. Wyższych temperatur niż 600st C norma PN-EN1856-1 nie przewiduje. Dla kominów spalinowych SKS, czy paletowych SPP, będzie ograniczenie temperaturowe do 250st C ze względu na materiał uszczelki i wtedy oznaczamy taki element kominowy symbolem T250.

Kolejne oznaczenie to N1 – jest to klasa ciśnienia, mówiąca o szczelności komina przy podciśnieniu 40Pa. Inne klasy to P i wymagana szczelność przy podciśnieniu 200Pa lub H i 5000Pa. I kolejne W – oznacza odporność na działanie kondensatu „Wet” (mokry) lub D „Dry” (suchy). Czyli W są to elementy, w których może występować kondensacja pary wodnej i mogą pracować na mokro. D są to elementy, które mogą pracować z suchym odprowadzeniem spalin, gdzie kondensacja nie występuje.

Oznaczenie Vm – jest to odporność materiału na korozję. Na wyrobach możemy spotkać się z oznaczeniem V1, V2, V3 lub Vm. 1,2,3 – oznacza, że producent komina sam określił klasę odporności na korozję materiału z którego zostały wykonane elementy kominowe. Natomiast Vm oznacza, ze przyjął klasę materiału zgodnie z atestem hutniczym.

Złożone oznaczenie L50060 – dotyczy rodzaju i grubości materiału z jakiego wykonany jest kanał spalinowy. I tak pierwsze dwie cyfry oznaczają rodzaj materiału wg tabeli w normie PN-EN1856, gdzie 50 oznacza gatunek materiału 1.4404, a np. gdyby zamiast 50 było 20 to by oznaczało że został zastosowany materiał w gatunku 1.4301. Pozostałe gatunki materiału i ich oznaczenie można znaleźć w normie. Pozostałe 3 cyfry 060 oznaczają grubość materiału z jakiego został wykonany element i to oznacza grubość 0,6mm. Gdyby było 100 to by znaczyło, że zastosowano materiał o grubości 1,0mm.

Pozostało G100 – gdzie G oznacza, że były robione badania wytrzymałościowe na pożar sadzy i taki komin jest na to odporny. Badanie to polega na nagrzaniu komina do 1000stC i utrzymanie tej temperatury przez okres około 30min. W tym czasie należy zmierzyć gazoszczelność oraz odkształcenia rur. 100 to odległość komina od elementów palnych wynosząca 100mm. To znaczy, że podczas badań na pożar sadzy w odległości 100mm od komina temperatura nie może przekroczyć 100stC.

Gdyby w oznaczeniu pojawiło się O zamiast G, to znaczy, że komin nie jest odporny na pożar sadzy i tego typu badania wytrzymałościowe nie były robione. Natomiast podczas badań termicznych takiego komina, maksymalna temperatura powierzchni materiałów palnych otaczających badany komin z zachowaniem podanych odległości, tutaj 100mm i w nominalnej temperaturze roboczej, w naszym przypadku 450stC nie powinna przekroczyć 85stC.

To by było prawie wszystko na temat oznaczenia elementów kominowych wg normy PN-EN 1856-1. Pozostaje temat znakowania gotowych kominów, dokumentów sprzedażowych, oznaczeń i informacji im towarzyszących zgodnie z obowiązującymi przepisami.

20.05.2022

Systemy kominowe SWK i SWKŻ są to jednościenne wkłady stalowe kwasoodporne do kominów ceramicznych pracujące w podciśnieniu.
SWK – to System Wkładów Kominowych
SWKŻ – to System Wkładów Kominowych Żaroodpornych

Wkłady kominowe SWK wykonywane są z blach stalowych chromoniklowych kwasoodpornych w gatunku 1.4404 (oznaczenie wg normy DIN) o grubościach
ścianek od 0,5-1,0mm. Stosowane są głównie do odprowadzenia spalin z urządzeń opalanych gazem, olejem opałowym i peletem. Maksymalna temperatura pracy takiego wkładu kominowego to 450st C. Przykładowe oznaczenie elementu takiego wkładu to: PN-EN1856-2:2009 T450 N1 W Vm L50xxx G 500.

Wkłady kominowe SWKŻ wykonywane z blach stalowych chromoniklowych żaroodpornych w gatunku 1.4828 (oznaczenie wg normy DIN) o grubościach ścianek od 0,8-1,0mm. Stosowane są głównie do odprowadzenia spali z urządzeń opalanych paliwem stałym – tj. drewnem. Maksymalna temperatura pracy takiego wkładu kominowego to 600st C. Przykładowe oznaczenie elementu takiego wkładu to: PN-EN1856-2:2009 T600 N1 W Vm L99xxx G 500-99=1.4828

Wkłady kominowe stosowane są wewnątrz budynków w nowo budowanych kominach lub starych, gdy modernizujemy kotłownie i zmieniamy rodzaj paliwa. Wykonane z blach chromoniklowych są odporne na działanie wilgoci, więc zabezpieczają te ceramiczne kominy przed ich zamakaniem. Para wodna zawarta w spalinach wykrapla się na chłodnych wewnętrznych ściankach komina i w postaci kondensatu spływa do miski na dole komina, następnie jest odprowadzana przez rurkę do kanału odpływowego. Zjawisko kondensacji może występować w momencie rozruchu kotła lub cyklicznej jego pracy. Zaletą takich wkładów jest ich duża odporność na działanie kwasów, głównie kwasu siarkowego. Posiadają również dużo mniejszą chropowatość powierzchni od tradycyjnych murowanych kominów, co znacząco zmniejsza opory przepływu. Temperatura spalin odprowadzanych w takich kominach najczęściej nie przekracza temp. 250°C. Każdy element rurowy wkładu posiada z jednej strony kielich, a z drugiej nypel. Montuje się je wsuwając jeden koniec rury w odpowiednio roztłoczony kielich drugiej. Montaż wkładu odbywa się zawszy kielichem do góry. Podobnie montaż przyłącza do trójnika 45st. odbywa się kielichem do góry. Natomiast do trójnika 90st
odwrotnie, kielichem w dół ze spadkiem 5% w kierunku kotła. Dla kotłów gazowych długość takie przyłącza nie powinna być dłuższa niż 2m, a dla innych ¼ wysokości komina.

Z jednej strony zaletę takich cienkościennych wkładów kominowych jest to, że się szybko nagrzewają, a z drugiej strony ich wadą jest to, że się szybko chłodzą. Szybkie nagrzanie wkładu kominowego pozwala nam, w krótkim czasie uzyskać odpowiednią temperaturę i tym samym odpowiedni ciąg kominowy. Natomiast szybkie schłodzenie powoduje osłabienie ciągu i powstanie kondensatu. Komin ceramiczny dłużej się nagrzewa co na pewno jest wadą przy rozpalaniu i kotłach pracujących cyklicznie.

Montaż wkładu polega na wpuszczeniu poszczególnych elementów rurowych od góry komina i połączeniu ich z kształtkami włożonymi od dołu komina. W nowo budowanym domu można taki wkładu zabudować podczas murowania ścian komina, pamiętając by nie zabrudzić go mokrą zaprawą murarską. Jednak przed rozpoczęciem montażu, należy oczyścić wnętrze komina z pozostałych produktów spalania oraz obluzowanych fragmentów ceramiki. Sprawdzić czy przekrój komina jest wystarczający, a można to zrobić np. przez wpuszczenie rurki pilotażowej. (1m odcinek rury powinien być wystarczający). Można wykorzystać o tego celu rurę z uchwytem montażowym.

Gdy już mamy pewność, że nasz wkład zmieści się w kominie, to należy przygotować się do właściwego montażu. Należy ustalić miejsce montażu trójnika i wyczystki i w tych miejscach odpowiedni rozkuć komin. Wykonać odpowiednią podstawę w kominie, na której będzie bazował wkład. Wkłady kominowe muszą zachować odpowiednią odległość od elementów palnych, która wynosi tutaj 500 mm. Maksymalna wysokość wkładu kominowe bez zastosowania dodatkowych podpór odciążających komin wynosi 10m. Takie podpory należy stosować co 10m. Stabilizację wkładu w osi komina uzyskujemy przez zastosowanie obejm ustalających.

Gdy już mamy gotowe rozkute otwory rozpoczynamy właściwy montaż poprzez umieszczenie na dole miski, wyczystki i trójnika, a od góry wpuszczamy elementy długościowe rurowe z wykorzystanie rury z uchwytami montażowymi i linki. Wkład powinien być zamontowany na taką wysokość ponad czapę kominową, by zostawić jeszcze miejsce na daszek, kołnierz przeciwdeszczowy i płytę dachową.
Zamiast daszka można zastosować nasadę kominową wspomagającą ciąg i osłaniającą wylot przed zawiewaniem wiatru.

Na koniec pozostaje zamontować jeszcze drzwiczki i zamurować wszystkie otwory montażowe. Przy grubych murach można zastosować przedłużenie wyczystki. Należy unikać kontaktu zaprawy murarskiej z elementami wkładu kominowego. Można to uzyskać przez zastosowanie przekładek z wełny mineralnej lub włókniny ceramicznej. Drzwiczki można obsadzić w specjalnej ramce montażowej, która w łatwy sposób pozwoli nam wymienić je na regulator ciągu.

Jeśli chodzi o trwałość wkładu kominowe, to ważne by pomieszczenie kotłowni nie miało styczności ze związkami fluoru i chloru, dotyczy to zakładów fryzjerskich, pralni, czy magazynów związków chemicznych itp.
Komin powinien być wyprowadzony ponad dach na odpowiednią wysokość zgodnie z wytycznymi zawartymi w normie PN-B-10425. Dobrze jest również wszystkie aspekty montażu uzgodnić z kominiarzem jeszcze przed samym montażem. Natomiast po zakończeniu prac należy dokonać przeglądu kominiarskiego odpowiednio udokumentowanego. Przy podstawie wkładu przymocować i uzupełnić tabliczkę znamionową. Przestrzeganie okresowych kontroli i czyszczenie komina zgodnie z obowiązującymi przepisami pozwala na wieloletnie użytkownie takich systemów kominowych.