Czy dzięki wentylacji możemy być zdrowi?

Czy dzięki wentylacji możemy być zdrowi? 

System wentylacyjny jest tym dla budynku, czym oddychanie dla ludzi: sposobem na usunięcie zanieczyszczeń powstających wewnątrz. Doskonale wiemy, że w oddychaniu wdech i wydech są to czynności zależne od siebie: jedna wymaga drugiej. Podobnie jest w budynku. Nie usuniemy na zewnątrz zanieczyszczonego powietrza jeżeli nie będzie możliwe jego zastąpienie innym, czystym, z zewnątrz. Być może ktoś zapyta – jakie to zanieczyszczenia mogą występować w zwykłym mieszkaniu? Owszem w fabryce, na hali produkcyjnej przy okazji procesów wytwórczych na pewno powstają zanieczyszczenia. W domu przecież nic nie produkujemy, co zatem miałoby zanieczyszczać powietrze? Wbrew pozorom nawet w naszych domach cały czas trwa produkcja. Czego (?) – życia!

Organizm ludzki to jedna z najbardziej skomplikowanych fabryk, w której cały czas toczą się najróżniejsze procesy produkcyjne. Nawet podczas snu nasz organizm pracuje i cały czas usuwa to co zbędne oraz szkodliwe. Jednym z tych produktów ubocznych jest dwutlenek węgla. Czyste powietrze zawiera obecnie około 0,04% CO2 (jeszcze w połowie XX w. było to 0,03%). Za minimum higieniczne w pomieszczeniach wg. europejskich i amerykańskich norm uznawane jest stężenie 0,1%. Oddychanie powietrzem, zawierającym większą ilość dwutlenku węgla ma wpływ na nasz organizm. Przeprowadzone badania pokazują, że stężenie 0,14% CO2 znacznie obniża naszą percepcję i sprawność intelektualną. Osiągnięcie takiego poziomu zanieczyszczenia powietrza nie jest trudne: dwie osoby w sypialni ze słabą wentylacją poradzą sobie z tym w jedną noc. W przypadku sypialni bez wentylacji, w dodatku nie wietrzonej stężenie CO2 będzie znacznie wyższe. Może nawet osiągnąć poziom 0,5%. Wtedy organizm wyraźnie da znać, że nie jest to dla niego komfortowe: pojawi się zmęczenie, dyskomfort i otępienie. Teoretycznie gdybyśmy z takiego pomieszczenia nie wychodzili i go nie wietrzyli to dolegliwości będą coraz poważniejsze. Jakie – możemy sprawdzić w tabeli 1.

Tabela 1: Wpływ dwutlenku węgla na organizm człowieka²

Nie tylko dwutlenek węgla jest wydalany przez nasz organizm. Także parę wodną emitujemy z każdym oddechem. W przypadku wody to jednak nie nasz organizm jest największym producentem zanieczyszczeń w domu. Znacznie więcej wilgoci wytwarzamy podczas czynności takich jak mycie, pranie, czy gotowanie. Przypomnijmy sobie jakie jest powietrze w łazience po wzięciu prysznica. Jeżeli powietrza z dużą zawartością pary wodnej nie usuniemy z budynku, to wilgoć osadzi się na różnych powierzchniach. Taki efekt obserwujemy np. na szybach. Ciepłe powietrze może wchłonąć znacznie większą ilość wilgoci, niż chłodne. Dlatego gdy na styku z zimną szybą ulega nagle ochłodzeniu oddaje nadmiar wilgoci. W drastycznych przypadkach po szybie okiennej wręcz płynie woda. Sama woda może i nie jest szkodliwa, ale miejsca gdzie jest wilgotno, ciepło i nie ma przepływu powietrza (a jak nie ma wentylacji to powietrze samo z siebie się nie przemieszcza) są wręcz wymarzone dla grzybów i pleśni. Tego, że zagrzybione pomieszczenie nie jest zdrowym miejscem przebywania dla ludzi chyba nie trzeba nikomu tłumaczyć.

Kolejną, dosyć liczną grupą zanieczyszczeń powietrza w domu są tak zwane bioareozole. Według badań mogą stanowić nawet do 34% zanieczyszczeń powietrza wewnętrznego³. Co to takiego? Wirusy, bakterie, roztocza, szczątki roślin, cząsteczki ludzkiego naskórka, zarodniki grzybów, pyłki kwiatów itp. Źródłem tych zanieczyszczeń jest głównie człowiek, ale także zwierzęta domowe, czy rośliny. Bioareozole powstają w łazienkach, podczas przygotowywania posiłków czy sprzątania, przynosimy je do domu wraz z produktami spożywczymi itd. Krótko mówiąc jesteśmy stale narażeni na kontakt z nimi.

Dwutlenek węgla, para wodna i bioaerozole to nie jedyne zanieczyszczenia jakie powstają na skutek naszego przebywania w budynkach. Substancji, które powstają w naszych domach jest znacznie więcej, a wszystkie wywierają szkodliwy wpływ na nasz organizm. Różni je jedynie to, że przynajmniej w teorii możemy spróbować żyć w domu ze słomy i gliny, bez tworzyw sztucznych, czy elektroniki. Nie ma jednak możliwości, abyśmy istnieli bez naszego ciała. Musimy zatem zrozumieć, że sprawna wentylacja jest koniecznością. Jednym z warunków, których spełnienie jest sposobem zapewnienia naszym organizmom zdrowia i dobrego samopoczucia.

inż. Anna Majkowska
Menadżer Produktu:
Wentylacja Hybrydowa
DARCO Sp. z o.o.

¹ A. Murkowski, E. Skórska, Czy zwiększona zawartość dwutlenku węgla w powietrzu ma wpływ na sprawność intelektualną człowieka?, „Kosmos” 2016, t. 65, nr 4, s. 631 – 636.

² ibidem, s. 633.

³U. Gąska-Jędruch, M. R. Dudzińska, Zanieczyszczenia mikrobiologiczne w powietrzu wewnętrznym, Polska Inżynieria Środowiska pięć lat po wstąpieniu do Unii Europejskiej, tom 2, pod redakcją: Janusza Ozonka, Artura Pawłowskiego, Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska vol. 59 2009, s. 31-40